İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarının Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde faaliyet yürüten il ve ilçe insan hakları kurulları; toplumda ve kamu görevlilerinde insan hakları bilincini geliştirmek, insan haklarını korumak, ihlal iddialarını incelemek ve araştırmak, insan hak ve özgürlüklerinin kullanılmasının önündeki engeller ile hak ihlallerine yol açan sosyal, siyasi, hukuki ve idari nedenleri incelemek, araştırmak ve bunların çözümüne ilişkin önerilerde bulunmak amacıyla kurulmuştur. Yönetmelik ile il ve ilçe kurullarına verilen görevler arasında çeşitli araştırma ve izleme faaliyetleri bulunmakta olup bu kapsamda kurullar, kişilerin özgürlüklerinden mahrum bırakıldığı ya da koruma altına alındığı yerlere ziyaretler gerçekleştirmekte ve söz konusu ziyaretlere ilişkin raporlarını Kurumumuzla paylaşmaktadır. 6701 sayılı Kanun’un 9/1-j maddesi uyarınca il ve ilçe insan hakları kurullarının özgürlüğünden mahrum bırakılan ya da koruma altına alınan kişilerin bulundukları yerlere gerçekleştirdiği ziyaretlere ilişkin raporlarını incelemek ve değerlendirmek TİHEK’in görevleri arasında yer almaktadır. Bu kapsamda, UÖM olarak TİHEK kendisine ulaşan raporları değerlendirmekte ve gerekli gördüğü hususlarda Kurulları bilgilendirmektedir.
Öte yandan TİHEK, yereldeki en temel paydaşlarından olan il ve ilçe insan hakları kurullarının izleme ziyareti yapma yetkinliklerinin güçlendirilmesi amaçlı etkinlikler de icra etmektedir. İzlemeye ilişkin yazılı ve şifahi bilgilendirme ve yönlendirme, izleme metodolojisine ilişkin eğitim ve materyal desteği gibi muhtelif konularda il ve ilçe kurullarına destek sağlanmaktadır.